TÜRKÇE 8. SINIF 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI

 

TÜRKÇE 8. SINIF 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI




            (Klasik ve Test)















A) (İlk beş soruyu metne göre cevaplayınız.)

Çocuklar için yazdığını söyleyen bir yazar seçici olmak zorundadır. Çünkü çocuk edebiyatında en fazla dikkat edilmesi gereken husus anlatımın çocuklar tarafından anlaşılır olmasıdır. Çocuk anlamadığı bir yazıdan zevk almaz. Çocukların kavramları algılayış şekli oldukça farklıdır. Bu nedenle yazar çocuk dünyasını çok iyi bilmeli ve onların hangi kelimeleri daha iyi anlayabileceğini hesaplamalıdır. Çocukları iyi tanıyan bir yazar, bu alanda başarılı olur. Ben bu kitabı anlamadım bu yüzden de sevmedim, diyen bir çocuk bir yazar için en iyi eleştirmendir. Yazdıklarını çocuklara hitap edip etmediğine dikkat eden bir yazar, kılı kırk yararak seçtiği kelimeler sayesinde en çok okunanlar arasına girmeyi başaracaktır.

 

1. Metne göre çocuklar için yazan bir yazar neye dikkat etmelidir? (3P)

Anlatımın çocukların seviyesine uygun olmasına ve çocuklar tarafından anlaşılmasına dikkat etmelidir.

2. Metinde son cümledeki altı çizili söz öbeğiyle anlatılmak istenen nedir? (3P)

Anlatımında seçtiği kelimeleri çok dikkat ederek en ince ayrıntılarına kadar incelemek demektir.

3. Yukarıdaki metnin konusunu yazınız? (3P)

Çocuklara yönelik yazılar yazacak olan yazarın yazısında nelere dikkat etmesi gerektiği

 
4. Yukarıdaki metinde asıl vurgulanmak isteneni (ana fikir) yazınız? (4P)
(İlk beş soruyu metne göre cevaplayınız
Çocuklara yönelik yazılar yazacak olan yazar yazısını hazırlarken seçtiği kelimeler çocukların seviyesine, dünyalarına uygun olmalı ki çocuklar anlatılanları anlayabilsinler ve anlatılanlardan zevk alabilsinler.
5. Metinde altı çizilmiş olan kelimelerin hangi tür fiilimsi olduklarını sırasıyla yazınız? (12P)

söyleyen -> sıfat fiil

olmak -> isim fiil

anlamadığı -> sıfat fiil

algılayış -> isim fiil

edip -> zarf fiil

yararak -> zarf fiil

B) Aşağıdaki boşlukları uygun ifadelerle doldurunuz? (10P)

- Bir olayın niçin olduğu veriliyorsa bu tür cümlelere …NEDEN...  sonuç cümlesi denir.

- En az iki kelimeden oluşan eylem ve durumları karşılayan genellikle mecaz anlamlı söz öbeklerine …DEYİM.…  denir.

- Ana düşünceyi desteklemek için verilen alt düşüncelere  …YARDIMCI..  düşünce denir.

-Kanıtlanamayan kişisel görüşlerin bulunduğu cümlelere  …ÖZNEL…  cümle denilmektedir.

- Fiillerin çeşitli ekler alarak cümle içinde isim, sıfat ve zarf olarak kullanılmasına  …FİİLİMSİ …  denir.



C) Aşağıdaki deyimleri anlamlarıyla eşleştiriniz? (10P)

1. Kalbini açmak-  Duygularını, düşüncelerini söylemek

2. Çığır açmak- Kendisinden sonra izlenecek bir yöntem koymak

3. Har vurup harman savurmak- Gereksiz yere bol harcayıp tüketmek

4. Ayak diremek- Birine karşı tutumundan şaşmamak

5. Kulağına kar suyu kaçmak-Rahatını kaçıran bir haber işitmek





 D) Aşağıdaki cümlelerde yer alan söz sanatlarını yay ayraç içine yazınız. (10P)

-Küçük bir prenses olmuş benim güzel kızım.
(BENZETME)

-Dünyalara değişmem bana verdiğin mutluluğu.
(ABARTMA)

-Toprak küstü artık mahsul vermiyor insanlara.
(KİŞİLEŞTİRME)

Dolar indikçe aşağılara Türk lirasının değeri çıkıyor.
(KARŞITLIK / TEZAT)

İnsanlar artık savaşmasın, diyor dünya anlayanlara.
(KONUŞTURMA

           
         TEST SORULARI

1) Aşağıdaki cümlelerin hangisi sebep -sonuç anlamı taşımaktadır?

A) Bahçede oturmak için geldim.

B) Seninle gelirsem sevinirim.

C) Çalışmadığından dolayı düşük not almış.

D) Yağmur yağarsa yerler ıslanır.











2)    1950 yılında doğan Mustafa Bey, Ankara Haymana’da yaşamıştır. Mustafa Bey 28 yıl öğretmenlik yaptıktan sonra emekli olmuş ve torunları ile güzel vakit geçirmeye gayret göstermiştir.

Bu parçada hikâye unsurlarından hangilerine ulaşılabilir?

A)    Kişi, yer, zaman, olay

B)    Kişi, yer, zaman

C)    Kişi, yer

D)    Kişi, zaman, yer





3)    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim fiil kullanılmıştır?

A)    Babam bana bakınca utandım.

B)    Çalışmayı ben de çok severim.

C)    Çalışan kişi sağlıklı yaşar.

D)    Gelirken kimseye rastlamadım.














4)    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde adlaşmış sıfat fiil vardır?

A)    Çalışanlar öğle paydosuna çıktı.

B)    Çalışan insanlar öğle paydosuna çıktı.

C)    Çalan zili gidip susturdum.

D)    Sınavı kazanan Ali çok sevindi.











5)    Aşağıdaki metin türlerinden hangisi kişisel düşünce içerir.

A)    Makale

B)    Deneme

C)    Öykü

D)    Biyografi











6)    Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ikileme kullanılmıştır?

A)    Benimle tartışmadan önce iyi düşün!

B)    Pazardan ıvır zıvır şeyler alacağım.

C)    Baki, sınavdan heyecanla çıktı.

D)    Sınavların heyecanıyla uyandım.













7)    Aşağıdaki deyimlerden hangisi “ Eli ayağı birbirine dolaşmak.” deyimiyle eş anlamlıdır?

A)    Gözünde tütmek

B)    Etekleri tutuşmak

C)    Ağzı kulaklarına varmak

D)    Dili tutulmak











Her şeyin anahtarı sabırdır( ) Civcivi( ) yumurtaları kuluçkaya yatırarak elde edersiniz( )yumurtaları kırarak değil( )

8. Bu cümlede boş parantezlerle belirtilen yerlere sırasıyla aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangileri getirilmelidir?

A) (.)(;)(,) (,)        

B) (.)(,) (;)(.)

C) (,) (.) (;) (.)        

D) (.) (.) (?)(.)







9) Birbiri ardına düşen yıldırımlar mahalleyi koca bir el feneri gibi aydınlatıyordu.

Bu cümlenin öğeleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) Özne - belirtili nesne - zarf tamlayıcısı - yüklem

B) Özne - belirtisiz nesne - yüklem

C) Belirtisiz nesne - belirtili nesne - zarf tamlayıcısı - yüklem

D) Özne - yer tamlayıcısı - zarf tamlayıcısı- yüklem







10)  İnsan olarak ilk görevlerimizden biri, yalan olduğunu anladığımız düşüncelerden herkesi kurtarmaya çalışmaktır. “Ben bunun doğru olmadığını biliyorum ama toplumun da bunu anlaması için uğraşmayacağım.” diyen kişi, anladığı doğrulara layık değildir. Onun inandığı bir doğru yoktur, o yalnızca kendini düşünür. Ben bunu bilir bunu söylerim hep.

Bu metnin türü aşağıdakilerden hangisidir?


A) Makale       
   
B) Deneme

C) Biyografi           

D) Otobiyografi


11)
   I. Konser başlamadan önce gitarına akort yaptı.
   II. Bu caminin kubbeleri altı ayda tamamlandı.
  III. Köyde geceleri evin damına çıkıp göğe bakardık.
  IV. Belirli kalıba girecek bir insana benzemiyordu.

Numaralanmış cümlelerdeki altı çizili sözcüklerin anlam özellikleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla verilmiştir?

A) Terim - Gerçek - Gerçek - Mecaz

B) Terim - Terim - Gerçek - Mecaz

C) Gerçek - Gerçek - Mecaz - Terim

D) Gerçek - Terim - Mecaz – Terim

13. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yazım yanlışı yoktur?

A) Bu yıl 8. Sınıf öğrencileri Haziran ayında sınava girecek.

B) Bütün Ankara’lılar, O’nu karşılamak için yollara dökülmüştü.

C) Bu soruyu sen de mi yanlış cevapladın?

D) Örnek sorulara MEB’nın sitesinden ulaşabilirsiniz.









14) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde      isim -fiil yoktur?

a) Onunla tanışmayı ben de istiyorum.

b) Şiir okuyuşuna herkes hayran kaldı.

c) Balık tutmak bir yetenek işidir.

d) Çalışan öğrenci derslerinde başarılı olur.

 










15) Neyi, ne zaman, niçin sorularının cevabı aşağıdaki cümlelerin hangisinde vardır?

A)Gençlikte sevdiğim zaman yaşamak ne güzeldi.

B)Shakespeare’e giden yol kahramanlarından geçiyor.

C)Ayhan elini sabahleyin dikkat etmediğinden yakmış.

D)Çocukluğumda ben de bu oyunu çok oynadım.

 






16)
Yazılı edebiyatımız 8. yüzyılda dikilen Göktürk Kitabeleri’yle başlar. Türk dilinin yazılı edebiyatının ilk örneği bu taşlardır. Bu kitabeler üç taştan oluşur. Birinci taşı Vezir Tonyukuk kendi adına diktirmiştir. İkinci taş, Bilge Kağan tarafından kardeşi Kültigin Kağan adına dikilmiştir. Üçüncü taş ise Bilge Kağan’ın ölümü üzerine onun adına dikilmiştir ve Yollug Tigin tarafından yazılmıştır.

Bu parçanın anlatım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Betimleme       
                  
B) Öyküleme   

C) Açıklama              

D) Tartışma  

17)
 " Tiyatroya mı gitsem, sinemaya mı?"

Yukarıdaki cümlenin ifade ettiği anlam özelliği hangisidir?

A) tanım cümlesi

B) eleştiri cümlesi

C) kararsızlık cümlesi

D) olasılık cümlesi

 







18)
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hayıflanma duygusu vardır?

A) Keşke param varken o evi de alsaydım.

B) Keşke o evi almasaydım.

C) Bütün gün evde boş boş oturuyor.

D) Bu film çok güzelmiş.

 









19) Aşağıdaki cümlelerden hangisinde pişmanlık duygusu vardır?

A) Keşke param varken o evi de alsaydım.

B) Keşke o evi almasaydım.

C) Bütün gün evde boş boş oturuyor.

D) Bu film çok güzelmiş.











20Aşağıdaki noktalama işaretlerinden hangisi söylediği işleve uygun kullanılmamıştır?

A) (;) Ben noktalı virgülüm. Virgüllerle ayrılmış sıralı cümleleri ayırmada kullanılırım.
Örnek: Başkasının yanında gider, susar; benim yanıma gelir, konuşur.
B) (!) Benim adım ünlem işareti. Cümlelere alay, küçümseme anlamı katmak için parantez içinde kullanılırım.
 Örnek: Çok çalışkan(!) bir öğrencisin.
C) (-)Ben kısa çizgiyim. Ara sözleri ve cümleleri belirtmek için kullanılırım.
 Örnek: Küçük bir sürü -dört inekle birkaç koyun- köye giren geniş yolun  ağzında durmuştu.
D) (,) Benim adım virgül. Anlam karışıklığını gidermek için kullanılırım.Örnek: Bir bakımdan dostlarımız eksikliklerimizi, kusurlarımızı, yanlışlıklarımızı yüzümüze söyler

PEYGAMBERİMİZİN HAYATI 10. SINIF 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI

 

PEYGAMBERİMİZİN HAYATI 10. SINIF 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI

A) Aşağıdaki boşlukları uygun kelimelerle doldurunuz. (20 puan)

1. Peygamberimizin inkâr, isyan ve gafletten kalbi, ruhu ve nefsi arındırmaya; kendini veya başkasını kusurdan uzak tutup temize çıkarmaya, manevi kirlerden temizlemeye ….. …Tezkiye.… görevi denir.

2. Peygamberlerimizin Allah’ın (c.c.) emir ve yasaklarını insanlığa ulaştırma vazifesine …………… Tebliğ…………. denir.

3. Kur’an-ı Kerim’de bir kısım ayetler kısa ve öz ifadelerle bildirilmiştir. Bazı ayetlerde ise açıklanmadan anlaşılması zor olan ifadeler vardır. Rehber olan Resulullah’a verilen görevlerden birisi bu ayetleri açıklama, …………Tebyin.……… görevidir.





4. Peygamberimizin Kur’an’da nassı bulunmayan meseleler hakkında hüküm koymasına Peygamberimizin …… Teşri…….. görevi denir.

5. Hz. Ebu Bekir’in (r.a.) hilafeti döneminde gerçekleşen önemli bir hâdise de dinden dönme yani  …Ridde….. olayıdır.












B- Aşağıdaki solda verilen sözcük gruplarıyla sağ taraftaki cümleleri eşleştiriniz. (10 Puan)


1) Vahyi yaşayarak öğretmiştir.  -  Temsil

2) Kur’an’da hükmü bulunmayan meseleler hakkında Peygamberimizin hüküm koymasıdır. -Teşri

3) Vahyi insanlığa eksiksiz ulaştırmıştır.-Tebliğ

4) İnsanı kötülüklerden arındırmıştır.-Tezkiye

5) Vahyi açıklamıştır.- Tebyin








C- Aşağıdaki cümlelerden doğru olanların başına (D), yanlış olanların başına (Y) yazınız. (10 Puan)
1-) Kur’an-ı Kerim, Hz. Ebu Bekir’in (r.a.) hilafetinde çoğaltılarak belirli merkezlere gönderilmiştir. ( Y   )

2-) Kur’an-ı Kerim’in manasını anlamak ve gereğince amel etmek için onu tecvid ve tertil üzere dikkatlice okumaya tilavet denir. (   D )

3-)Peygamberler insanların tezkiyeye ulaşabilmeleri için en büyük vesiledir. (  D  )

4-) Peygamberimiz talim görevini, Rabbinden gelen ayetleri tek başına çokça okuyarak gerçekleştirmiştir. ( Y   )

5-) Peygamberimiz tebliğ görevini sadece Arap Yarımadası’nda gerçekleştirmiştir. (  Y  )

               TEST SORULARI

1. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Ebu Bekir’in (r.a.) hilafetinde meydana gelen olaylar arasında yer almaz?

A) Dinden dönenlere karşı mücadele edilmiştir.

B) Kur’an-ı Kerim toplatılarak kitap haline getirilmiştir.

C) Zekât vermek istemeyenlere karşı mücadele edilmiştir.

D) Kur’an-ı Kerim çoğaltılarak belirli merkezlere gönderilmiştir.

E) Yalancı peygamberlerle mücadele edilmiştir.


2. Kur’an-ı Kerim’in açıkça hüküm getirmediği yerlerde Allah’ın (c.c.) izni ve bildirmesiyle Peygamberimizin kanun koyma yetkisine sahip olması, hangi görevini ifade eder?

A) Tezkiye görevi       

B) Tebliğ görevi       

C) Teşri görevi

D) Tilavet görevi       

E) Talim görevi









3. Cebrail’in (a.s.) her sene ramazan ayında Resul-i Ekrem ile beraber Kur’an’ın o zamana kadar nazil olan kısmını karşılıklı olarak okuyup kontrol etmelerine arz denir. Günümüze kadar bu hâdise Müslümanlar arasında her ramazan ayında gerçekleştirilerek gelenek halini almıştır. 

Bu geleneğin ismi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mukabele   

B) Tilavet   

C) Talim   

D) Ridde   

E) Tebliğ



4. Peygamberlerin görevlerinden biri olan ''tebyin''in anlamı aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Allah'tan (c.c.) aldığı vahiyleri insanlara eksiksiz bildirme

B) Allah'tan (c.c.) aldığı vahiyleri açıklama, beyan etme

C) Hüküm koyma, kanun koyma

D) İyiliği emretme, kötülükten sakındırma

E) Vahyi insanlara açıklama, anlaşılır hale getirme




5.
I. “Namazlara ve orta namaza devam edin...”
II. “...Çünkü namaz müminlere belirli vakitlere bağlı olarak farz kılınmıştır.”
Yukarıda belirtilen namazla ilgili ayetlerde namazın vakitleri açık olarak ifade edilmemiş olmasına rağmen bugün bizler ayetlerde belirtilen namaz vakitlerinin hangilerinin olduğu hususunda bir tereddüt yaşamıyoruz. Bu gibi durumların açıklığa kavuşmasında aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur.
A) Ayetlerde açıklık olmasa da her Müslüman kendi anladığı tarzda uygulayabilir.
B) Bu gibi durumlarda Peygamberimizin açıklamaları ve uygulamaları rehberimiz olmuştur.
C) Bu gibi ayetler hükmünü yitirmiştir.
D) Dinimiz kolaylaştırıcıdır, içinde bulunduğumuz durumda hangi uygulama kolay ise o uygulanır.
E) Açıkça belirtilmemiş ya da kısaca anlatılmış hükümler uygulanmaz.

6. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi Peygamber Efendimizin vahyi yaşayarak anlatmasına örnektir?

A) İbadetlerin yapılışını göstererek öğretmesi

B) Acıktığında yemek yemesi, susayınca su içmesi

C) Vahyi eksiksiz bir şekilde insanlığa ulaştırması

D) Geçimini sağlamak için ticaret yapması

E) Haram ve  helaller konusunda hüküm koymasi






7)
“…Rabbinden sana indirileni insanlara duyur!..”

“...Önce en yakın akrabalarını uyar!”

“(Ey Muhammed!) Rabbinin yoluna hikmetle ve güzel nasihatle davet et.”

Yukarıdaki ayetlerde yer alan emirler Hz. Muhammed’in hangi göreviyle alakalıdır?

A) Tebliğ       

B) Temsil   

C) Teşri

D) Tezkiye       

E) Tertil


8)
Kelime olarak temizlenme, arındırma anlamlarına gelen; terim olarak ise inkâr, isyan ve gafletten kalbi, ruhu ve nefsi arındırma; kendini veya başkasını kusurdan uzak tutup temize çıkarma, manevi kirlerden (cehalet, şirk, küfür, günah, çirkin düşünce gibi) temizleme demek olan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tezkiye      
 
B) Teşri       

C) Tebliğ

D) Tevazu       

E) Tebyin



9)
“Hiçbir iyiliği küçük görme! Kardeşinle güler yüzlü konuş! Çünkü bu da bir iyiliktir. Elbiseni yerde sürünecek kadar uzatma! Çünkü bu kibirden ve kendini beğenmekten ileri gelir. Allah kibirlenip kendini beğenenleri sevmez. Eğer bir kimse sana söver veya gördüğü bir şey sebebiyle seni ayıplarsa sen o kişiyi, hakkında bildiğin şeyler sebebiyle ayıplama! Onun davranışının vebali kendine aittir.”

Aşağıdakilerden hangisi yukarıdaki hadiste zikredilen hususlardan biri değildir?

A) Kibirden uzak durmak
B) Arkadaşlarımızla konuşurken güler yüzlü olmak
C) Kötü söze kötü sözle karşılık vermemek
D) Yapılan hiçbir iyiliği küçümsememek
E) Verdiğimiz sözü ne olursa olsun yerine getirmek

10)
Hz. Ebubekir döneminde Kur’an-ı Kerim’in kitap haline getirilmesi fikrinin ortaya çıkmasına sebep olan olay aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mute Savaşı       

B) Yemame Savaşı

C) Reci Vakası       

D) Ridde Olayları

E) Kıbrıs’ın Fethi







11) Aşağıdakilerden hangisi Hz. Ebu Bekir’in (r.a.) hilafetinde meydana gelen olaylar arasında yer almaz?

A) Dinden dönenlere karşı mücadele edildi

B) Kur’an toplatılarak kitap haline getirildi

C) Zekât vermek istemeyenlerle mücadele edildi

D) Kur’an çoğaltılarak belirli merkezlere gönderildi

E) Yalancı peygamberlerle mücadele edildi







12)
Cebrail’in (a.s.) her sene ramazan ayında Resul-i Ekrem ile beraber Kur’an’ın o zamana kadar nazil olan kısmını karşılıklı olarak okuyup kontrol etmelerine arz denir. Günümüze kadar bu hâdise Müslümanlar arasında her ramazan ayında gerçekleştirilerek gelenek halini almıştır.

Bu geleneğin ismi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mukabele       

B) Mukavele

C) Mukayese       

D) Muavene

E) Muhabere


13)
Hz. Aişe’ye Peygamberimizin ahlakının nasıl olduğu sorulduğunda verdiği cevap ne olmuştur?

A) Onun ahlakı eşsizdi.

B) Onun ahlakı ulaşılmazdı.

C) Onun ahlakı Kur’an’dı.

D) Onun ahlakı efsaneydi.

E) Onun ahlakı çok yüceydi.








14) Aşağıdakilerden hangisi Peygamberimize ait görevlerden biri değildir?

A) Temsil      
 
B) Talim   

C) Tebliğ

D) Tezkiye       

E) Empoze










15) Andolsun ki sizin için; Allah’a ve ahiret gününe kavuşmayı uman ve Allah’ı çok zikreden kimseler için, Allah’ın Resulünde güzel bir örnek vardır.

Yukarıdaki ayette altı çizili olan kısmı ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ravza-i Mutahhara   

B) Esma-i Hüsna

C) Üsve-i Hasene       

D) Amel-i Salih

E) Kelam-ı Kibar

EDEBİYAT 10. SINIF 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI

 

BÜTÜN DERSLERİN YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI youtube

EDEBİYET 10. SINIF 1. DÖNEM 2. YAZILI SINAV SORULARI VE CEVAPLARI



A) Aşağıdaki boşlukları uygun sözcüklerle doldurunuz. (20 p.)

1) Vesiletü’n-Necat’ın yazarı ..Süleyman Çelebi ...dir.

2) Divan edebiyatının ilk temsilcisi... HOCA DEHHANİ.. dir

3) Bektaşi şairlerinin şiirlerine.. NEFES.. denir.

4) Mevlana şiirlerinde dil olarak...Farsça.. kullanmıştır.

5) Gazelin ilk beytine ....matla ...denir.

6) ...Divan-ı Hikmet, .. Ahmet Yesevi     tarafından kaleme alınmış; eser, tasavvuf  şiirinin başlangıcı kabul edilmektedir


7) Tarih boyunca Türkler,   …Uygur…, . Kiril.., …Arap…, …Latin.. alfabelerini kullanmışlardır.

8) Koşuk nazım biçimi halk edebiyatında KOŞMA..., divan edebiyatında ......GAZEL...... olarak adlandırılır.

9) Güzelleme, ..TAŞLAMA., koçaklama ve AĞIT.. koşma nazım biçimiyle yazılan türlerdir.

10)....MANİ......, halk edebiyatının en kısa nazım biçimidir.

11). ....TUYUĞ..... ve .....ŞARKI...., Türklerin divan edebiyatına kazandırdıkları nazım biçimleridir

12)1074’te Kaşgarlı Mahmut tarafından yazılan eser, Türkçe-Arapça bir sözlüktür. Eserin yazılış amacı Araplara Türkçeyi öğretmek ve Türkçenin zengin dil varlığını ortaya çıkarmaktır……DİVANI LÜGAT-İT TÜRK

13)“Hakikatlerin Eşiği” anlamına gelen eser, Hakaniye lehçesiyle Edip Ahmet Yükneki tarafından yazılmıştır. Bilginin yararları ile cahilliğin zararları, cömertliğin övgüsü, cimriliğin yergisi, kibirliliğin kötülükleri, dünyanın geçiciliği gibi konular işlenmiştir……ATABETÜL HAKAYIK………..

14) .. Destanlar.. ........... bir milletin yaşantısında derin izler bırakan olayları veya kahramanlıkları konu edinen ürünlerdir.

15) Dünyanın en uzun destanı olarak bilinen .......... Manas..................... destanı Kırgızlara aittir.

16) Halk hikâyeleri, .... efsaneler, destanlar, masallar vb.... halkın sözlü geleneğinde ortaya çıkan ürünlerdir.



B) Aşağıdaki ifadelerin başına doğru ise (D) yanlış ise (Y) yazınız. (20 p.)

(Y) Uygur metinlerinde  Arap yazısı kullanılmıştır.

(D) Kutadgu Bilig adlı eserin Viyana nüshası Uygur harflariyle yazılmıştır.

(Y) Divan-ı Hikmet din dışı konuların işlendiği bir mesnevidir.

(D) Atabetü’l Hakayık’ta Hakaniye lehçesinin özellikleri görülür.

(Y) İslami dönem şiirlerinde  Dini-tasavvufi konular işlenmiştir.





C) Kutadgu Bilig adlı eserin yazılış amacı nedir? (10 p.)
CEVAP:
Kutadgu Bilig, insanlara her iki dünyada da yol göstermek için yazılmıştır

















Gökyüzünde İsâ ile
Tur dağında Musâ ile
Elindeki asâ ile
Çağırayım Mevlam seni
Yunus Emre

D) Yukarıdaki dörtlüğün:
a) Ölçüsünü ve duraklarını gösteriniz. (4 p.)

 a) Şiirin ölçüsü sekizli hece ölçüsüdür. Durakları 4+4= 8

b) Redif ve kafiyelerini bulunuz.(6p.)

b)    _________  a  İsâ  ile
       _________  a  Musâ ile        
         _________ a  asâ ile          
ile ekleri aynı yazılış ve görevli ekler olduğu için rediftir
- sa  sesleri tam kafiyedir.

 
E) Aşağıda numaralar ile verilen şair isimlerini eser isimleriyle eşleştiriniz 10 puan

1. Fuzuli .....  .....  Beng ü Bade                                   
2. Baki..........          Kanuni Mersiyesi                     

3. Hoca Ahmet Yesevi ........Divan-ı Hikmet 

4. Yunus Emre ..........Risaletü’n-Nushiyye      

5. Nef’i ................   Siham-ı Kaza

 






Tekke Edebiyatı nazım biçimlerinden NEFES hakkında bilgi veriniz. (10 puan)

Dini tasavvufi halk şiiri geleneği içerisindeki nazım türlerinden birisi de “Nefes”tir
Bektaşi tarikatlarında özel bir ezgiyle okunan bu şiirler, tasavvuf düşüncesine dayanmaktadır. Dini-Tasavvufi halk şiiri geleneğine ait olan nefesler genellikle vahdet-i vücud, Alevi-Bektaşi tarikatının ilkelerini ve Hz. Muhammed ve Hz. Ali’ye övgü konularını işlemiştir. Nefeslerde ayrıca Bektaşi tarikatının kurucusu Hacı Bektaş Veli’ye de ayrıca yer verilir. Şekil özellikleri olarak ilahiyle benzer nitelikler gösterir Nazım birimi dörtlük olmakla birlikte genellikle dörtlük sayısı 3-7 arasında değişmektedir.
 Hece ölçüsünün en çok 11,8 ve 7’li kalıplarıyla söylenir.
 Kafiye şeması bakımından koşmalar gibi “aaab(abab), cccb, dddb, eeeb” şeklinde söylenir.
     
                 TEST SORULARI

1.) Aşağıdakilerin hangisi İslamiyet öncesi Türk şiirinin özelliklerinden biri değildir?

A) Bu dönem ürünlerinde şiirle müzik iç içedir.

B) Bu dönem şiirleri dinî törenlerde söylenmiştir.

C) Şiirler hece ölçüsü ve dörtlük nazım birimiyle söylenmiştir.

D) Daha çok yarım kafiye kullanılmıştır.

E) Şiirlerin son dörtlüğünde ozanın mahlası yer alır.





2)  Dünyada en çok konuşulan beş dilden biri olan Türkçe, büyük bir coğrafyada kullanılmaktadır. Orta Asya’dan Orta Avrupa’ya kadar geniş bir coğrafyada yaşayan Türkler tarih içinde tanıştıkları çeşitli kültürler, yaşadıkları siyasi değişmeler sonucunda farklı alfabeler kullanmışlardır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi Türklerin kullandığı alfabelerden biri değildir?

A) Arap

B) Kiril

C) Latin

D) Çin

E) Orhun



3) Kök Türk dönemine ait olan eser, Türk adının ilk geçtiği yer olarak bilinmektedir. Tonyukuk, Bilge Kağan ve Kültigin adına yazılan abidelerden oluşmaktadır. Eserde dönemin siyasi mücadeleleri ve öğütler yer almaktadır. Danimarkalı bilim insanı Thomsen tarafından okunan abideler Türk kültür tarihinin en önemli eserlerinden biridir.
Bu parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) Kalyanamkara ve Papamkara Hikâyesi

B) Kök Türk Kitabeleri

C) AltunYaruk

D) Sekiz Yükmek

E) Irk Bitig


4) Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyelerinin özelliklerinden değildir?                                                                      
A) Aşk, sevgi ve kahramanlık gibi konular işlenir.

B) Ortaya çıktıkları dönemin sosyal, siyasal ve kültürel özelliklerini yansıtır.       
                 
C) Olaylar, halkın anlayacağı sade bir dille anlatılır.

D) Âşıklar, olayları saz çalarak ve taklitler yaparak anlatırlar.       

E) Kişiler ve olaylar gerçek dışıdır, olağanüstülükler oldukça fazladır.





 5) Aşağıdakilerden hangisi Ömer Seyfettin hikâyelerinin özelliklerinden değildir?

 A) Durum hikâyesi niteliği taşır.                          B) Dili sade, anlatımı akıcıdır.                               C) Millî bilinci uyandırmaya yöneliktir.               D) Konularını çoğunlukla gerçek yaşamdan almıştır.                                                                     E) Realizm etkisinde yazılmıştır.













6) Aşağıdakilerden hangisi mâninin özelliklerinden değildir?

 A) Genellikle yedili hece ölçüsüyle söylenirler.     
         
B) Nazım birimi beyittir.                                                      
C) (aaxa) şeklinde bir kafiye örgüsüne sahiptir.     
           
D) Düz, cinaslı ve yedekli çeşitleri vardır.                          
E) Hemen her konuda söylenirler.








7) Aşağıdaki eserlerden hangisi Geçiş Dönemi eserlerinden biri değildir?

 A) Mecalisü’n Nefais 
         
B) Atabetü’lHakayık

C) Kutadgu Bilig

D) DîvânuLugâti’t-Türk        
                 
E) Divan-ı Hikmet











8) Geçiş Dönemi Türk edebiyatıyla ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Âşık tarzı Türk şiiri ortaya çıkmıştır.

B) İlk İslami ürünler verilmiştir.

C) Arapça ve Farsça sözcükler kullanılmaya başlamıştır.

D) Ürünlerde yerleşik hayata geçişin izleri vardır.

E) Aruz ölçüsü kullanılmaya başlamıştır.







9)

Her ferdin hakkı var bizimdir vatan
Babamız, dedemiz döktüler al kan
Hudut boylarında can verip yatan
Saygıyla anarız şehit diyerek.

Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Zincirleme isim tamlaması

B) Belirtisiz isim tamlaması

C) Sıfat-fiil

D) Zarf-fiil

E) Belirtili isim tamlaması




10)
Güneşte demlerim senin çayını
Yüreğimden süzer öyle veririm
Yeter ki ıslak ıslak bakma öyle
Yukarıda verilen ilk iki dizede görülen söz sanatı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kinaye

B) Tekrir

C) Mübalağa

D) Teşhis

E) Tezat






11) Bir kimsenin ölümü üzerine duyulan üzüntü ve acıyı anlatmak, onun erdemlerini, iyi yönlerini dile getirmek amacıyla yazılan şiirlere verilen addır. Ölen bir kişi için yazılan bu tür şiirlere divan edebiyatında ----, halk edebiyatındaysa ---- denmiştir.

Bu parçada boş bırakılan yerlere, verilen bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? 

A) mersiye – ilahi      
           
B) mesnevi – koşma        

C) mevlit – koşma          
       
D) mevlit – ağıt             

E) mersiye – ağıt


12)
Uzaktır seçilmiyor
Gönüldür geçilmiyor
Gönül bir top ibrişim
Dolaşmış açılmıyor

Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Rediflere yer verilmiştir.       

B) 7’li hece ölçüsü kullanılmıştır.     

C) Âşık edebiyatı nazım biçimlerindendir.

D) Söz sanatına yer verilmiştir.  

E) Kafiye düzeni “aaxa”dır.

 


13)

Bağdat'ın kapısın Genç Osman açtı.
Gören kâfirlerin tedbiri şaştı.
Kelle koltukta üç gün savaştı.
Cenneti alaya göçtü Genç Osman

Yukarıdaki şiirin türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Lirik şiir  
B) Epik şiir   
C) Satirik şiir                                               
D) Pastoral şiir                              
E) Didaktik şiir

 





13) Toprak rengi kanatları olan bir çekirgeyi yakalamaya çabalarken birden karşımda onu gördüm, Küçük bir tümseğin üstünde elindeki sopaya dayanmış bana bakıyordu. Bir tavşan, bir yaban hayvanı gibi dümdüz ve merakla … On-on iki yaşlarındaydı, Saçları güneşten sararmıştı. Ayaklarında büyük postallar vardı. Küçük bir çobandı. Yanında bir eşeğinden başka kimsesi yoktu.

Bu parçanın anlatımında, özellikle aşağıdakilerin hangisinden yararlanılmıştır?

A) Öyküleme     
B) Betimleme   
C) Açıklama
D) Örneklendirme     
E) Tartışma





14) Hafız Nuri Efendi kapının arkasından şemsiyesini aldı, yavaşça sokağa çıktı. Neden? Bir işi mi var? Hiçbir işi yok. Çıkmasa da olabilirdi. Ancak çıkmış bulundu. Ayakları onu dört yol ağzına doğru götürdü. Bir yanında bakkal, bir yanında mezarlık duvarı,.. İki evin arasındaki boş arsadan demiryolu görünüyordu. Evlerden birinin kamburlaşmış belini üç uzun direkle desteklemişler. Sarı tenekeden bir tramvay arabası yanından titreyerek, sarsılarak geçti, Yedikule tarafına gitti.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisinde verilenlerden yararlanılmıştır?

A) Açıklama – öyküleme                                      B) Öyküleme – tanımlama                                    C) Açıklama – tartışma                                         D) Öyküleme – betimleme                                   E) Açıklama – örneklendirme

15)
Oh ( ) yine sabah oldu bak ( ) Acem Hasan Efendi çayı demlemiştir ( ) Şu simitçi de nerede kaldı ( )

Boş bırakılan yerlere, sırasıyla hangi noktalama işaretleri konulmalıdır?

A) (!) (.) (.) (?)     

B) (:) (.) (.) (?)     

C) (!) (:) (.) (!)

D) (;) (.) (!) (?)        
   
E) (,) (!) (.) (?)

 



16) Aşağıdaki cümlelerin hangisinde isim tamlaması yoktur?

A) Dallarda olgun meyveler sallanıyordur şimdi.        
     
B) Bir başkadır Akdeniz akşamları.                                    
C) İnsanı sarhoş eden nergisin baygın kokusudur.     

D) Bir deniz türküsü söyler martılar.    

E) Yükseklik korkusu









17) Aşağıdakilerin hangisinde birden fazla sıfat tamlaması kullanılmıştır?

A) Masmavi göğün altında uzanmış yatıyorum hayaller kurarak.

B) Evimiz çıkmaz sokağın sonunda yeşil boyalı bir evdi.-

C) Lokman Hekim, ölüme çare arayıp durmuş yıllarca.

D) Evin duvarına kocaman resimler yapmış çocuklar.

E) Köy çocukları okula gidebilmek için bir çare arıyorlar.




18) Aşağıdaki cümlelerden hangisi yazım ve noktalama yönünden yanlıştır?


A) Kitap Fuarı’na gelen yazarlardan biri de Mustafa Kutlu’ydu.

B) Ünlü Ressam; İstanbul’a gelerek resim sergisinin açılışında konuştu.-

C) Tiyatronun son perdesini izleyip öyle çıkalım, dedi.

D) Olağan üstü olayların konu edildiği efsaneleri okuyordu.

E) Şiir Dinletisinde Çanakkale Şehitleri destanını çok içli okumuştu.




19) Gülün rengi eskiden kırmızı değilmiş. Gül, bülbüle o zaman da hiç yüz vermiyormuş. Gülün bu kayıtsızlığına dayanamayan bülbül, günün birinde gidip onun gövdesine konuvermiş.
Dikenler bülbülün göğsüne batınca akan kan gülün dibine dökülmüş ve köklerinden damarlarına doğru yayılmış. Gül, işte o günden sonra kırmızı açmaya başlamış.

Bu parçanın türü aşağıdakilerin hangisidir?

A) Destan

B) Halk hikâyesi

C) Efsane-

D) Masal

E) Fabl

20) Aşağıda verilen destanlardan hangisi oluştuğu dönem yönüyle diğerlerinden farklıdır?


A) Şu Destanı

B) Yaradılış Destanı

C) Bozkurt Destanı

D) Manas Destanı-

E) Ergenekon Destanı








21.Aşağıdaki destanlardan hangisi, birlikte verildiği millete ait değildir?

A) Gılgamış-Yunan-

B) Şehname-İran

C) Yaradılış-Türk

D) Nibelungen-Alman

E) Kalevala-Fin









22) Anadolu baştan başa efsanedir. Halkımızın engin hayal gücü, az çok bir şekle sahip olan her taş yığını için güzel hikâyeler ortaya koymuştur. Günlük hayatın pek çok meşgalesi bu efsanelerde ifadesini bulmuş, Anadolu’nun mert insanları zaman zaman teselliyi bunlarda aramışlardır. Efsanelerin hepsinde insanların doğruluktan ayrılmamaya davet edildiğini görürüz.
Bu parçada efsanelerle ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?
A) Anadolu’nun efsaneler yönünden zengin olduğuna

B) Halkın hayal gücünün ürünü olduğuna

C) Günlük hayattan izler taşıdığına

D) İnsanları doğru olana çağırdığına

E) İnsan zihninin hayalî konularda efsane oluşturduğuna-

23) Milletlerin tarih öncesi dönemlerinde doğaüstü güçler karşısındaki kahramanlıklarını, dış güçlerle olan mücadelelerini; kuraklık, göç, deprem gibi büyük yıkımlar karşısındaki tepki ve davranışlarını anlatan doğal destanlar........... ürünlerdir.

Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez?


A) bireysel-

B) sözlü

C) anonim

D) millî

E) ulusal

24) Bu ürünler, akıl ve mantık dönemi ürünleridir. Kimi şair ve yazarlar bağlı bulunduğu milletin tarihinden çıkardıkları önemli olayları sanatçı hayal güçleriyle zenginleştirerek manzum ya da nesir hâlinde zenginleştirirler. Sanatçının duygu ve düşüncelerinin de yer aldığı bu ürünlerde olağanüstü unsurları da bulmak mümkündür. Bu parçada “bu ürünler” diye bahsedilen tür, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Efsane

B) Masal

C) Doğal destan

D) Halk hikâyeleri

E) Yapma destan-